De afgelopen tijd regende het slecht nieuws over pensioen. Het begon met het bericht dat de AOW-leeftijd, door de koppeling aan de levensverwachting, gaat stijgen met drie maanden voor iedereen die na 1954 geboren is. Een 45–jarige krijgt zijn AOW straks vanaf pakweg 69 jaar en drie maanden, terwijl een 25-jarige waarschijnlijk pas vanaf 71,5 jaar met AOW-pensioen kan. Verder meldde pensioenfonds ABP dat de pensioenpremie de komende jaren flink omhoog moet om de verplichtingen te kunnen blijven betalen. Dit kost de Staat en de ABP-premiebetalers mogelijk een miljard euro extra.
En? Zit de doorsnee Nederlander met dit soort pensioentegenvallers? Nou minder dan ooit, valt af te leiden uit het rapport Pensioenmonitor 2016 van overheidsplatform Wijzer in geldzaken. Drie kwart van de beroepsbevolking maakt zich weinig of helemaal geen zorgen of het na pensionering voldoende geld heeft om normaal van te leven. Ook blijkt dat meer dan de helft van de gescheiden mensen geen rekening houdt met de enorme invloed die zo’n breuk kan hebben op hun pensioen. Bij ruim een derde van de scheidingen is het pensioen niet eens aan de orde gekomen. Blijkbaar begrijpt ook flink deel van de scheidingsadvocaten geen snars van pensioen.
Om Nederland te wekken uit zijn desinteresse voor pensioen organiseert Wijzer in geldzaken, een initiatief van het ministerie van Financiën, elk jaar onvermoeibaar de Pensioen3daagse. Tijdens dit feest, dat vorige week plaatsvond, kon u kon terecht bij tientallen partijen –veelal aanbieders van pensioenproducten- voor activiteiten zoals een pensioenavond, een pensioen spreekuur of een gastles. En nog steeds kunt u op wijzeringeldzaken.nl duiken in pensioeninformatie en rekentools.
Maar het zijn parels voor de zwijnen. Want ondanks alle voorlichting en festiviteiten is het percentage Nederlanders dat ons pensioenstelsel snapt gedaald van 32% in 2014 naar slechts 26% nu. Ook heeft bijna de helft van de werkenden geen idee hoeveel pensioen men later nodig heeft. En slechts een derde bestudeert de informatie die hun pensioeninstelling toestuurt.
Zodra het over pensioen gaat, steekt het merendeel van de werkenden meteen de kop in het zand. Informatieverstrekking en slecht nieuws –hoe goedbedoeld ook- maken dit struisvogelgedrag nog erger. Want een mens snakt naar een goed gevoel. Daarom doet hij aan cognitieve dissonantiereductie. Dit betekent dat hij dingen die hem niet aanstaan negeert of wegredeneert. Een 56-jarige wiens AOW-leeftijd drie maanden gaat stijgen, gaat bijvoorbeeld stemmen op de SP, PVV of 50Plus in de hoop dat de AOW-leeftijd weer 65 jaar wordt. Zo schept hij zijn eigen wereldje waarin alles wél in orde lijkt (ook al kost dit plan volgens het Centraal Plan Bureau jaarlijks een onhaalbare €12 miljard).
Daarom de volgende raad voor het kwart van de werkenden die terecht wél eens piekeren over hun pensioen. Zet, vooral als je jong bent en flexibel werkt, meer pensioenpotjes op het vuur. Denk daarbij breed, want pensioen is meer dan uitkeringen. Het gaat erom dat je je financieel kan redden als je niet meer werkt of werken kan. Alles wat in zo’n geval kosten drukt of extra inkomen oplevert, is een vorm van pensioen. Ga dus sparen voor later én de hypotheek aflossen én zelf klussen én minder uitgeven én meer verdienen, bijvoorbeeld met een website of betaalde hobby. Vergroot ook je verdienvermogen door een flexibele alleskunner te worden, aan je fysieke conditie te werken en je sociale contacten te koesteren. Vooral die laatste niet-financiële pensioenzekerheden zijn goud waard. Niemand kan ze afpakken.
Heb ik genoeg pensioen?
Op mijnpensioenoverzicht.nl ziet u, na inloggen met uw DigiD, in één oogopslag wat u krijgt aan pensioenuitkeringen, van wie, en vanaf welke datum. De gegevens van uw eventuele partner kunt u eenvoudig toevoegen met het DigiD van uw partner. Print het totaaloverzicht, en ga na of u beiden nog ander pensioeninkomen heeft, zoals lijfrente-uitkeringen, spaargeld op de bank of misschien verdiensten na de pensioendatum. Inkomen uit al die bronnen kunt u bij het overzicht van mijnpensioenoverzicht.nl optellen. Heeft u daaraan genoeg? Een vuistregel zegt dat u vaak genoeg hebt aan maximaal 80 procent van uw huidige inkomen.
