Elk pondje gaat door het mondje, zeggen ze. Daarom moet je weten wat je eet. Maar voedselfabrikanten zijn meesters in calorie-misleiding. Ze promoten toetjes zonder vet, ontbijtkoek en light chips als verantwoorde tussendoortjes. Maar het blijven caloriebommen, waar we tot overmaat van ramp meer van eten, blijkt uit onderzoek. Light producten maken daardoor extra dik, terwijl je er extra voor betaalt.
Als het gaat om cijfers –calorieën, prijzen, opbrengsten en kosten- zijn de meeste mensen heel gemakkelijk te neppen. Dat is niet alleen schadelijk voor je lijf. Ook je financiële toekomst kan eronder lijden. Vooral de kracht van kleine getallen, zoals 1,75 procent of €0,67, wordt schromelijk onderschat. We wuiven ze weg als onbelangrijk. Toch kunnen ze je geldzaken maken of breken. De volgende test laat je zien of jij daar enig idee van hebt.
Stel jij en je tweelingzus zijn beide 20 jaar. Jij stort vanaf je 20e tot je 35e elke maand 100 euro in een aandelenfonds. Deze inleg, totaal 180 keer 100 euro, laat je vanaf je 35e tot je 65ste staan; je stort niets meer bij. Je zus pakt het anders aan. Die belegt tot haar 35ste helemaal niets. Ze begint pas daarna. Vanaf haar 35e tot haar 65e, dus 30 jaar lang, stort ze maandelijks 100 euro in hetzelfde beleggingsfonds als jij. Haar totale inleg is dus 360 keer 100 euro. Stel nu dat jullie fonds al die tijd 4 procent rendement per jaar maakt. Wie is er dan op zijn 65ste het rijkst?
Dat ben jij! Ook al heb jij totaal 18.000 euro gestort en je zus totaal 36.000 euro, jij bezit op je 65e bijna 80.000 euro, en je zus minder dan 70.000 euro. Sterker: hoe lang je zus ook maandelijks 100 euro blijft inleggen: ze zal je nooit inhalen. Jouw inleg was weliswaar de helft minder, maar jij bent eerder gestart. Daarom kan je zus, net als bij hardlopen, nooit meer van je winnen.
Het is niet raar als je antwoord fout was. Vrijwel elk mens heeft de neiging om grote aantallen (30 jaar, 36.000 euro) belangrijker te vinden dan kleine (15 jaar, 18.000 euro). Maar die bijziendheid kan duur uitpakken. Want kleine bedragen kunnen op termijn exploderen tot kapitalen.
Geldbedrijven weten dat. Ze zijn gek op kleine getallen. De klant let er nauwelijks op, terwijl zij er moeiteloos miljoenen of miljarden van maken. Een mooi voorbeeld zijn veel huis-beleggingsfondsen van banken en beleggingsinstellingen. Die kunnen je alles bij elkaar zomaar 2 of zelfs 2,5 procent van je belegde geld per jaar kosten. Voor die “paar procentjes” belooft je bank flink winst te maken. Maar keer op keer toont onderzoek dat dit acht of negen van de tien keer niet lukt! Daarom moet je bij fondsbeleggen heel goed op de kleintjes letten: kies liefst een (goed gespreid) indexfonds (zie en.wikipedia.org/wiki/Index_fund) met hooguit 0,5 procent kosten per jaar. Want jaarlijks 0,5 in plaats van 2,5 procent betalen, leidt, na 40 jaar beleggen, tot een ruim twee keer zo groot eindkapitaal!
