Rijkdom overleeft nooit drie generaties, luidt een Chinees gezegde. Vergelijkbare uitdrukkingen kennen de Italianen, Amerikanen, Japanners en Schotten. Dit adagium is zelfs wetenschappelijk aangetoond. Als een ondernemer rijk wordt, dan is de kans maar dertig procent dat dit vermogen één generatie later nog bestaat. De kinderen proberen het kapitaal van hun ouders meestal nog in stand te houden, maar hún nazaten kiezen vaak liever voor luxe en vrije tijd. Ook kan familiekapitaal verloren gaan doordat erfgenamen elkaar de tent uitvechten om geld, zeggenschap of macht. De familierijkdom kan daardoor smelten als poolijs in de zomerzon.

Hoe zorg je dat een met bloed, zweet en tranen vergaard vermogen langer dan twee generaties blijft bestaan? Anders gesteld: hoe word je een familie zoals de Brenninkmeijers, Rockefellers en Rothschilds, die het fortuin van de grondlegger al een eeuw of langer springlevend houden? Op deze kwestie promoveerde econoom Dr. Maarten B.T. de Groot. In zijn proefschrift toont hij aan dat behoud van familievermogen niet draait om slim financieel handelen, maar juist om sociaal kapitaal zoals warme familiebanden, een duidelijk gemeenschappelijk familiedoel en heldere afspraken over hoe je gezamenlijk beslissingen neemt. De titel van zijn dissertatie luidt dan ook: ‘Cracking the code on wealth preservation: It is not about money’.

Door wijsheid wordt rijkdom verkregen, maar rijkdommen hebben nog nooit iemand wijsheid bezorgd. Bayard Taylor (1825-1878), Amerikaans dichter, vertaler en schrijver van reisverslagen.

Uit enquêtes en gesprekken met bijna 200 families achter familiebedrijven wereldwijd destilleerde De Groot vier factoren die sociaal kapitaal in een ondernemende familie bevorderen en de levensverwachting van een familiebedrijf verlengen. Regel ten eerste in een familiestatuut duidelijk wie mogen beslissen, en waarover en hoe. Zijn dat alleen familieleden of ook talentvolle partners en stiefkinderen? Werk ten tweede aan kennis- en waardenoverdracht binnen de familie. Bijvoorbeeld door coaching, cursussen en leermaterialen over bijvoorbeeld geldzaken, ondernemen, bestuur, de historie van de familie en persoonlijke vaardigheden.

De derde factor die bijdraagt aan sociaal kapitaal is familie-identiteit. Dit bevorder je met familiebijeenkomsten, een familienieuwsbrief en het ondersteunen van goede doelen die je familie met haar vermogen kan helpen. Tot slot blijkt gezamenlijk familiebezit warme familiebanden te bevorderen. Denk aan het landgoed of vakantiehuis van overgrootvader waar familieleden kunnen samenkomen. Of een stuk bouwgrond waarop familieleden een huis kunnen laten bouwen, zodat ze elkaar vaak ontmoeten. De vier factoren werken ongeacht nationaliteit, belastingwetten of het economische tij. Dus ook voor de 276 duizend Nederlandse familiebedrijven. Wie weet maak jij daar deel van uit, als oprichter of nazaat. Of wellicht gaat dat nog gebeuren. Weet dan dat je familie even hard moet werken aan de onderneming als aan het sociale familiekapitaal. Dat vergoot de kans dat jouw familie geschiedenis zal gaan schrijven.

Gratis de Crisiskalender bij aankoop van het boek ‘Crisis. Wat te doen? Klik hier voor de actie 😊

Hoe crisisbestendig ben jij? Test jezelf hier!