Op het eiland Sint-Helena leeft reuzenschildpad Jonathan, die in 1832 het licht zag op de Seychellen. Hij is dus dik 190 jaar oud. Dat is nog niks vergeleken met de Groenlandse walvis, die gemiddeld twee eeuwen lang door ijskoud poolwater zwemt. Of de mosselsoort noordkromp die doorgaans 225 jaar leeft, al is er een keer eentje gevonden die er vijf eeuwen op had zitten. Maar de echte recordhouder dierlijke levensduur is een zeespons. Van deze primitieve diersoort is er ooit een ontdekt die zijn elfduizendste verjaardag kon vieren.

Je moet er toch niet aan denken dat schildpadden, walvissen of sponzen al vanaf hun 70e verjaardag een levenslange pensioenuitkering zouden eisen? Nee, gelukkig zijn we mensen. Hoewel? Ook wij leven almaar langer. Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid
en Milieu stijgt onze levensverwachting van 81,5 jaar in 2015 naar bijna 86 jaar in 2040. Het aantal 100-plussers zal in dat jaar vier keer zo hoog zijn als nu. Volgens hoogleraar gerontologie Andrea Maier wordt over enkele decennia een levensduur van pakweg 120 jaar haalbaar door de verwijdering van ouderdomscellen. Ook de Britse gerontoloog Aubrey de Grey is ervan overtuigd dat ouderdom te genezen valt. Volgens hem zijn de eerste mensen die duizend jaar oud gaan worden al geboren.

De toekomst wordt met het heden gekocht. Samuel Johnson, Engels lexicograaf, dichter, essayist en literatuurcriticus (1709-1784)

Er is niks mis met langer leven, zolang je het kunt betalen. Dat laatste blijft, ondanks het recente pensioenakkoord, een prangende toekomstvraag. Toen de AOW in 1956 werd ingevoerd, huisvestte ons land massa’s baby, kleuters, scholieren en jonge ouders tegenover een piepklein clubje AOW- en pensioengerechtigden. Maar in 2017 telde ons land 3,4 miljoen AOW’ers, die samen 37,4 miljard euro aan AOW ontvingen. In 2040 zullen er zelfs 3,9 miljoen AOW-ontvangers zijn. Onder die vergrijzing piepen en kraken ook onze pensioenfondsen. Terwijl ze ook al zwaar lijden door de lage rekenrente, en daardoor imploderende dekkingsgraden. In 2020 krijgen mogelijk miljoenen pensioenfondsdeelnemers te maken met een pensioenkorting. Wie had dat ooit gedacht…

Als de gerontologen gelijk krijgen, moeten overheid en pensioenfondsen ooit tientallen tot honderden jaren langer pensioen gaan uitkeren dan nu. En dat is duur. Maak je pensioenriemen dus maar vast. Doe zelf wat extra’s voor je oude dag, maar op een andere manier dan je fonds, zodat je niet dezelfde risico’s loopt. Schenk bijvoorbeeld niet téveel aan kinderen, als je financieel onafhankelijk wilt blijven. Kinderen, op hun beurt, moeten minder rekenen op een snelle erfenis en royale giften van pa en ma. Extra pensioenzekerheid schuilt verder in een afbetaald eigen huis, langer doorwerken, of na je pensioen gaan ondernemen, iets verhuren, een nieuw beroep leren, emigreren naar een voordelig land of verdienen aan een hobby. Want als we straks zo lang als de Groenlandse walvis leven, wordt levenslang financieel gezien snel tè lang.