Going Dutch wil zeggen dat bij een uitje ieder voor zichzelf betaalt. Dat klinkt als krenterig en ongastvrij. En dus typisch Hollands? Nee hoor. De gedeelde rekening is een mondiaal fenomeen. In Frankrijk heet het ‘faire moitié-moitié’, in Italië ‘alla romana’ en in Griekenland ‘refené. Ook in Azië, Zuid-Amerika, Afrika en het Midden-Oosten is het rekeningdelen bekend. In dit digitale tijdperk regel je het trouwens in een handomdraai. Bij ons bijvoorbeeld via de populaire app Tikkie. Hiermee stuur je een betaalverzoek en -link aan een of meer van je WhatsApp-contacten. De link zorgt dat het juiste bedrag terecht komt op de juiste rekening. Tikkie houdt bij wie geld hebben gestort. Je bent dus met een paar tikkies klaar.

Maar liefst zes van de tien Nederlandse jongeren gebruikt Tikkie. Maar hoe handig ook, elke nieuwe technologie leidt tot onverwachte ergernissen. Zo ervoeren eigenaren van elektrische auto’s dat sommige collega-bestuurders hun voertuig eindeloos op een laadplek lieten staan: de laadpaalklevers. Ook Tikkie kent asociale gebruikers: de tikkielijers. Dat zijn mensen die te veel Tikkies sturen. Het internet staat bol van de klachten erover. “Ik at een kop soep bij een vriend, en kreeg een Tikkie van €3,50 voor boodschappen.” Of “Ik nam rosbief en salade mee naar een familie-etentje. Toch stuurde mijn zus iedereen, inclusief mijn ouders, een Tikkie voor €5. Nog erger: “Mijn date bood hoffelijk aan om onze restaurantrekening te betalen. Toch stuurde hij me de volgende dag een Tikkie voor de helft.”

Menigeen wil als een vorst bediend worden en als een werkman betalen. Fliegende Blätter, voormalig Duits satirisch weekblad (1845-1944)

Het valt niet te controleren of de klachten over tikkielijers allemaal terecht zijn. Al maakt Tikkie de drempel beslist lager om geld te vragen aan iedereen wiens mobiele nummer je hebt. Toch kan bij de irritatie over betaalverzoeken ook betaalpijn een rol spelen. Betaalpijn is de mentale pijn die je ervaart als je afscheid moet nemen van je (zuurverdiende) centen. Niet iedereen is er even gevoelig voor, want de wereld telt krentenwegers, losbollen en alles ertussenin. Maar voor iedereen geldt dat betaalpijn heviger is naarmate er minder leuks tegenover staat. Daarom is een verkeersboete van €150 veel pijnlijker dan een rekening van €150 voor een geweldige jas die flink is afgeprijsd.

Vrienden die na afloop van een gezamenlijk uitje Tikkies versturen, veroorzaken soms meer betaalpijn dan bedoeld. Want het dinertje is voorbij. En wie met een kater en spijt zijn opgestaan, balen mogelijk enorm dat een Tikkie hun sommeert om €80 te lappen. Qua betaalpijn kun je de kosten van een groepsuitstapje beter vooraf dan achteraf innen. Of gebruik voor de afrekening een app waarop iedereen kan zien wie uit de groep wél hebben betaald, zoals Wiebetaaltwat, Tricount en Splid. Dat verhoogt de sociale druk op wanbetalers om over de brug te komen. En zo hoort het ook. Bij het ware Going Dutch doet iedereen zijn deel.