‘Het is een digitale vorm van goud’, ‘Het is geschikt om kapitaal in op te slaan’, ‘Het is beter dan geld, want dat wordt aan de lopende band bijgedrukt’, ‘Het is een alternatief voor sparen en beleggen’, ‘Volgens mijn zoon gaat de waarde nog 2600% omhoog’. Zie hier enkele redenen waarom particulieren geld steken in bitcoins. De koersexplosie van eind 2020 heeft van hen blije bitcoin-gelovigen gemaakt. Als de financiële dag des oordeels komt, zullen zij worden gered. Door bitcoins. Of door een van de vele andere cryptovaluta, die het afgelopen decennium het licht zagen. Althans, dat hopen ze. Hebben ze gelijk?
Het Bitcoinsysteem, bedacht door de niet meer traceerbare ‘Satoshi Nakamoto’, zag het licht op 3 januari 2009, kort na het uitbreken van de kredietcrisis (2007). In die tijd heerste angst voor omvallende banken en de implosie van het financiële systeem. De bitcoin werd aangeprezen als een veiliger en democratischer alternatief voor wettige betaalmiddelen zoals de euro. Alle bitcoin-transacties en je bitcoin-tegoed worden anoniem en decentraal bijgehouden in een gezamenlijke administratie, de blockchain. Je eigen bitcoins sla je op in je wallet. De sleutel daarvan is een code. Dat klinkt als een soort bankrekening. Maar wat is een bitcoin eigenlijk?
Ik geloof enorm in digitale valuta … maar de aanpak op anonieme basis zal volgens mij leiden tot enig misbruik. Daarom ben ik niet betrokken bij Bitcoin. Bill Gates (1955), Amerikaans ondernemer en filantroop.
Op plaatjes lijkt de bitcoin een gouden munt; in werkelijkheid zijn het bits en bytes. Dat laatste geldt trouwens ook voor de meeste euro’s. Maakt dat de bitcoin dus een vorm van geld? Nou, nee. Iets is ‘geld’ als het drie functies vervult. Ten eerste kan je er op veel plekken mee betalen. Ten tweede kun je er handig mee rekenen: Als wasmiddel A twee euro kost en wasmiddel B vier euro, dan is B dus tweemaal zo duur als A. Ten derde kun je geld oppotten. Euro’s hebben alle drie die eigenschappen. De bitcoin vervult alleen de laatste functie. Het is dus geen geld. Het is een zogeheten ‘crypto’.
Zijn crypto’s dan misschien een alternatief voor goud? De koers van beide stijgt immers in economisch onzekere tijden. En zowel bitcoins als goud zijn beperkt beschikbaar. Alhoewel? *) Verschillen zijn er ook. Zo bestaat goud in fysieke vorm; en bitcoins alleen in computertaal. Verder heeft goud al millennia waarde; bitcoins zijn sinds 2017 populair.
Bitcoins en andere crypto’s zijn dus recent bedachte creaties van bits en bytes, zonder onderliggende waarde, bedacht door een duistere onbekende. De koers van crypto’s fluctueert enorm. Niemand houdt er toezicht op. Blockchains en wallets zijn niet hackproof. En als je, zoals een op de vijf beleggers, je walletsleutel kwijt bent, kun je naar je tegoed fluiten. Sommige beleggers raakten hierdoor honderden miljoenen virtuele dollars kwijt. Toch zien bitcoingelovigen geen nadelen. Zij adoreren de virtuele munt zoals de keizerlijke hofhouding de nieuwe kleren van de keizer. Maar wie echt goed kijkt, ziet alleen een blote vent.
*) Er is één soort goud en er zijn ontelbaar veel soorten crypto’s, terwijl er op elk moment weer een nieuwe soort kan worden ontwikkeld. Dus voor alle cryptowaanzinnigen: Hoezo zijn crypto’s beperkt beschikbaar?
Hoe crisisbestendig ben jij? Test jezelf hier!
