We zitten allemaal in een molen. Nee, geen zweefmolen, waarin je gewichtloos rond suist. Ook geen mallemolen, waar je uit wilt. We zitten in een tredmolen. Maar een andere dan het rad waarin een hamster rent. De menselijke tredmolen is psychologisch. Hij zit in ons hoofd. Psychologen noemen het de hedonistische tredmolen. Dit rad staat symbool voor de menselijke neiging om, na een positieve of negatieve gebeurtenis, snel weer terug te veren naar het niveau van geluk dat we vóór het gebeuren hadden. Kort gezegd: alles went. Wetenschappers noemen dit hedonistische aanpassing. Als je de jackpot in een loterij wint, dan barst je van geluk. Maar na een tijdje slijt de euforie, en richt je je weer op andere zaken. Je rijkdom wordt normaal. En je geluksgevoel, zo toont onderzoek, wordt weer als vóór de prijs. Gelukkig wennen ook dompers. Stel je verliest tien mille aan een zwendelaar. Je bent er ziek van, en maalt continu over het bedrog. Toch merk je dat het chagrijn slijt. Uiteindelijk is je geluksgevoel weer normaal.
Maar wat is een normaal geluksgevoel? Volgens de Amerikaanse hoogleraar psychologie Sonja Lyubomirsky, schrijfster van het boek ‘The How of Happiness’ verschilt dat per persoon. Maar er zit wel een wetmatigheid in. Volgens haar onderzoek is pakweg de helft van je basisgeluksgevoel genetisch bepaald, terwijl zo’n tien procent afhangt van je levensomstandigheden, bijvoorbeeld je geboorteland. De rest, veertig procent, kun je zelf beïnvloeden. Het is daarbij de crux om je welbevinden zo lang mogelijk extra hoog te houden, terwijl je een ondermaats geluksgevoel versneld opwaardeert. Op het gebied van geldzaken doe je dat zo:
Zo maximaliseer je financieel geluk
Hou een meevaller vast
Krijg je een financiële meevaller, zoals een bonus of een schenking, houd die dan voorlopig vast, bijvoorbeeld op een spaarrekening. Want als het meteen opgaat aan extra consumptie, dan zit je na zes maanden weer op je oude gelukspeil, maar dat is dan duurder dan voorheen.
Betaal een tegenvaller meteen
Financiële dompers zoals een belastingaanslag of een boete kun je het bestemeteen afrekenen. Na die betaalpijn veer je immers snel weer terug naar je basis-geluksniveau.
Verras jezelf af en toe
Je haalt meer geluk uit je euro’s als je van een financieel mazzeltje op je spaarrekening af en toe een stukje uitgeeft aan iets verrassends. En dan liefst aan bijzondere ervaringen in plaats van spullen. Dat blijkt gelukkiger te maken.
Tel je zegeningen
Optimisme, genieten, dankbaarheid tonen en het tellen van je zegeningen verhogen je financiële gelukspeil, zeggen psychologen. Maak het een gewoonte. Dan hoef je nooit meer te roepen dat geld niet gelukkig maakt.
Dit artikel is gebaseerd op mijn nieuwe boek: ‘Geld speelt geen rol. Waarom je leeft als een miljonair als je de baas bent over je eigen geld’. Als je het hier (op mijn website) bestelt, krijg je het (naar je eigen wens) gesigneerd thuisgestuurd.
